Als je blik vertroebeld is door verdriet

Auteursrecht: savageultralight / 123RF Stockfoto

In een periode van rouw en verlies is je blik vertroebeld. Waar je stond in het leven is niet meer duidelijk, je streven naar een bepaald doel lijkt alle belangrijkheid te hebben verloren. Het enige wat je ziet is de lege plaats van degene die weg is gegaan of overleden is. Het enige wat je voelt is verdriet en de pijn van het gemis. Zowel wie je voorheen was en wie je toen zou willen zijn, waar je naar streefde is vertroebeld. En soms is het niet erg om even in die vertroebeling te blijven. Want ook al kun je je dat niet voorstellen in zo’n periode, het zal weer veranderen en je blik wordt weer helder. Daarmee zeg ik niet dat je weer dezelfde wordt, en dezelfde doelen gaat nastreven, maar enkel dat je blik weer helder wordt. Dat je weer weet wie je bent en wat je wilt.

Soms kan je het echter niet laten gaan. Ook al is de blik vertroebeld, toch moet je degene verder meenemen op zijn of haar pad wat hij of zij aan het volgen was. Zoals Nicolien.

Nicolien was in de laatste fase van haar afstuderen aan de universiteit, toen haar moeder onverwacht overleed. Haar moeder, die haar de gehele studie had gesteund, haar werkstukken had gelezen en verbeterd, haar moeder die ook zo enthousiast was over haar onderwerp van haar scriptie was er van de één op de andere dag niet meer. Nicolien liet me zien hoe haar moeder de dag van haar overlijden nog commentaar had gegeven bij haar scriptie.

Als levenslooppsycholoog begreep ik hoe moeilijk Nicolien het had en dat haar studie helemaal naar de achtergrond was verdwenen. Ze kon zich niet concentreren. Als ze haar computer aanzette, zag ze de foto van haar moeder en zichzelf en kwamen de tranen. Huilen was het enige was ze deed. Ze kon zich niet dwingen om naar de universiteit te gaan om zich te begeven tussen al die vrolijke studenten, waar ze zich niet meer bij thuis voelde.

Als moeder en oma begreep ik ook hoe graag haar moeder zou willen dat Nicolien haar studie zou afmaken, het begin van haar toekomst, waar ze samen zoveel tijd in hadden gestoken. Nicolien was er van overtuigd dat het zonder de steun van haar moeder niet zou lukken om de scriptie af te maken. Nicolien moest in zichzelf leren geloven, zoals haar moeder in Nicolien had geloofd.

We hebben slechts één keer samen gesproken. 3 maanden later kreeg ik een mailtje van Nicolien dat ze was afgestudeerd. Ze had veel hulp gehad van haar begeleiders op de universiteit, en had meer ruimte gekregen om haar tijd in de delen, terwijl ze haar wel bleven ondersteunen om te voorkomen dat ze afhaakte. Ze had veel aan ons gesprek gehad. Ze dacht dat niemand begreep dat ze zo’n verdriet had om het overlijden van haar moeder, maar door ons gesprek had ze ingezien, dat haar naaste omgeving haar hetzelfde vertrouwen in haar capaciteiten wilde geven als haar moeder altijd had gedaan. Ze kon dit echter pas zien na ons gesprek. Ze heeft nog steeds veel verdriet om het overlijden van haar moeder, maar vond veel troost en stimulans in de volgende woorden:

“Een goede moeder is een moeder op wie je altijd kun leunen, een uitstekende moeder is een moeder die je maakt dat leunen onnodig is. Als ik jou hoor, was je moeder een uitstekende moeder.”